Эх сурвалж: https://en.wikipedia.org/wiki/ISO_17100:2015
Албан бус орчуулга
ISO 17100:2015 Орчуулгын үйлчилгээ-Орчуулгын үйлчилгээнд тавигдах энэхүү шаардлага нь 2015 оны 05 дугаар сарын 01-ний өдөр хэвлэгдсэн байдаг. Тус стандартыг Олон улсын Стандартчлалын байгууллагын Техникийн хороо ISO/TC 37-с бэлтгэн гаргасан байна.
Тус стандартад орчуулгын үйлчилгээг явуулахад болон орчуулгын үйлчилгээний чанарт шууд нөлөөлөх бүхий л процесс ажиллагаанд тавигдах шаардлагуудыг тусгасан байдаг. Мөн түүнчлэн орчуулгын үйлчилгээ үзүүлэгчдийн үйл ажиллагааны менежмент, ажил мэргэжлийн хамгийн минимум шаардлага, нөөц бололцооны удирдлага, боломжит байдал зэрэг орчуулгын үйлчилгээг чанартайгаар хэрэглэгчдэд хүргэхэд шаардлагатай нөхцөлүүдийг тусгажээ. Харин машины тусламжтай орчуулга ашиглах, түүнийг засварлах ажиллагаа нь энэхүү стандартад багтаагүй байна. Тус стандарт нь аман орчуулга буюу хөрвүүлэлтэд үйлчлэхгүй.
EN 15038 дээр суурилсан тус стандарт нь EN 15038 шаардлагыг олон улсын хэмжээнд хөрвүүлсэн стандарт шаардлага болсон юм. Жишээлбэл, үүнд хүний нөөц (орчуулагч, хянан шалгагч, хянан баталгаажуулагч, төслийн менежер), цаашлаад техникийн болон технологийн нөөцүүдийг тодорхойлж өгсөн байдаг. Орчуулгын шатлал нь орчуулга (орчуулагч орчуулгаа өөрөө шалгах), хоёрдагч хүнээр хянуулах, дахин хянах (заавал бус алхам, орчуулга нь зорилгодоо ницсэн эсэхийг үнэлэхэд чиглэсэн), хянан унших (хэвлэлтэд өгөхөөс өмнөх уншиж шалгах ажиллагаа) буюу хамгийн эцсийн баталгаажуулах шатуудыг энэхүү стандартад тусгажээ. Энэ стандарт нь өөрөөсөө гадна 6 хавсралтуудтай байх бөгөөд тэдгээр нь тухайн стандартыг тайлбарлах загвар зураглал зэрэг тодорхой зорилготой. Жишээлбэл Хавсралт А нь орчуулгын ажлын дараалал, Хавсралт D үйлдвэрлэлийн өмнөх зорилтуудыг жагсаасан байдаг.
EN 15038-тай харьцуулахад ISO 17100 стандартын шинэ онцлог зүйлс нь нэгдүгээрт, энэ нь орчуулгыг тухайн стандартын үүрэг хүлээгч нэгэн болох хоёрдогч хүнээр хянуулах гэх мэт хамгийн минимум стандарт шаардлагыг тусгаж өгсөн байна.
*********************************
ISO 17100:2015 Translation Services-Requirements for Translation Services was published on May 1, 2015. It was prepared by the International Organization for Standardization's Technical Committee ISO/TC 37, Terminology and other language and content resources, Subcommittee SC 5, Translation, interpreting and related technology.
This standard "specifies requirements for all aspects of the translation process directly affecting the quality and delivery of translation services. It includes provisions for translation service providers (TSPs) concerning the management of core processes, minimum qualification requirements, the availability and management of resources, and other actions necessary for the delivery of a quality translation service. The use of raw output from machine translation plus post-editing is outside the scope of this standard. Neither does it apply to interpreting services.[1]
Based on EN 15038, this standard transfers the original EN 15038 requirements to the ISO framework. For example, it defines resource types including human resources (such as translators, revisers, reviewers, proofreaders and project managers) as well as technical and technological resources. Translation steps including translation (including a check of translation by the translator himself or herself), revision by a second person, review (an optional step, designed in order to assess the suitability of the translation against the agreed purpose, domain, and the recommended corrective measures), proofreading (an optional pre-publication check) and final verification are defined by this standard. Besides the standard itself, there are six Annexes that help to explain certain aspects of the standard by providing examples or graphics so as to visualize the standard, e.g. Annex A visualizes translation workflow, Annex D lists pre-production tasks.
The new characteristics of ISO 17100 compared to EN 15038 are: firstly, it sets minimum standards such as the requirements for translations to be subject to revision by a second person, which is an obligatory part of the standard.
Secondly, although widely and controversially discussed whilst in development, a new requirement regarding the appropriate qualifications in the subject area regarding the translation work is added in the standard as it prescribes that a translator should have “a certificate of competence in translation awarded by an appropriate government body”. "In this way, translator, proofreader and reviser all need to have sufficient knowledge in the field of the texts to be translated to understand and deal with any problems [2]".
Thirdly, the work involved in the pre-production processes has been extended considerably. In this ISO standard, the success of a translation project lies in the cooperation between clients and contractors, rather than completely a responsibility of the contractors. Meanwhile, all relevant requirements including quality of the target text, nature and scope of quality assurance, use of style guides should also be defined and agreed on in advance.
Fourthly, the standard requires a process for handling client feedback, which is used to find out the actual quality of translation and the satisfaction of client. Meanwhile, the translation service provider is also responsible for the archiving of translation projects.
Last but not the least, ISO 17100 states that data protection requirements must be met as translations are sometimes confidential, involving sensitive information from the client.